De lezende mens

Feestjes…

Als lezen een feest is zijn boeken de slingers, is het feestvarken de schrijver en zijn de gasten de lezers en er zijn vele soorten feestjes, serieuze, stoute, ruige, saaie en veel meer.

Dit boek is een beetje een serieus feest om te lezen, een feestje met diepgang in de gesprekken, rustige muziek en een beetje zorg over de al dan niet goede voortgang en afloop ervan.

Na een inleiding wordt in zeven hoofdstukken uit de doeken gedaan wat lezen is, hoe er soorten lezen bestaan, wat lezen ons gebracht heeft en waarom het zo belangrijk is. In het hele boek wordt de relatie tussen het lezen van een fysiek, papieren boek vergeleken met het moderne digitale lezen en de huidige digitale manieren van ontspannen en leren. Digitaal lezen blijkt van grote invloed op de manier en vooral de kwaliteit van het “echte lezen” (diep lezen), de “party pooper” dus.

Vooral de constatering dat het gebruik van een e-reader het lezen helemaal niet bevordert, maar juist minder waardevol maakt en daarmee eigenlijk kwalitatief uitholt, is een opmerkelijke, maar voor mij wel herkenbare constatering die de schrijvers doen. Dat digitaal lezen, luisteren en kijken ronduit slecht is willen de schrijvers overigens niet beweren.

Dat de schrijvers weten waar ze het over hebben acht ik bewezen door de enorme bibliografie, noten en het register aan het einde van het boek.

De zeven hoofdstukken worden afgesloten door tweeëntwintig stellingen die lezen met meer diepgang belichten en promoten, dus langere teksten en vooral met voldoende aandacht. We lezen wel meer in deze digitale tijd, maar de manier waarop is vluchtig en oppervlakkig volgens de schrijvers en dat gaat ten koste van de feestvreugde die het lezen ons zou moeten en kunnen brengen.

In hoofdstuk vier wordt uit de doeken gedaan wat “diep lezen” precies is. Door schrijvers als Spinoza, Shakespeare, Annie M.G. Schmidt, Göring, Marieke Lucas Rijneveld, Pfieffer en Baudet te vergelijken wordt dit leesfenomeen prachtig toegelicht, het lezen meer dan waard.

Een goed leesbaar boek, veel tips, goede onderbouwing van stellingen en soms wat herhaling, maar dat belicht de stellingen van meerdere kanten. Voor wie dat nodig heeft is het handig de smartphone (ja, ja) bij de hand te houden. De wat minder gebruikelijke termen, gehanteerde feiten en aangehaalde geschiedenis vragen zo nu en dan om wat achtergrond informatie.

Ik raad vooral iedereen die met jongeren omgaat en graag zelf of samen meer en beter (dieper) wil lezen aan dit boek tot zich te nemen, ikzelf heb er veel van opgestoken en ga binnenkort minimaal één dagje naar Bredevoort en hoop dat het daar knetterdruk wordt. Waarom? Dat lees je ergens achterin het boek, dus even door- en dieplezen dan maar...