Verweven leven

Gestverruimend goed

“Bio” staat voor leven en “logie” voor kennis, een bioloog weet dus veel van leven en alles wat daar bij komt kijken en Merlin Sheldrake is in dat opzicht een bioloog in de breedste zin van het woord en laat dat zien in dit schitterende boek met de perfect gekozen titel “Verweven Leven”.

Het boek oogt, in positieve zin, wat ouderwets, prachtig getekende kaft in de stijl van de beroemde zoöloog, filosoof en tekenaar Ernst Haeckel. De illustraties in het boek zelf zijn van Collin Elder, getekend met inkt die gemaakt is van de “geschubde inktzwam”.

Sheldrake beschrijft in ruim 250 pagina’s het begrip “schimmels”, in de volle breedte, over het hele spectrum van wat biologie is. De hoofdpersoon is de schimmel, een nog niet zo goed onderzochte levensvorm, die veel meer betekent voor de wereld dan we nu al weten en een veel grotere rol speelt dan we ons kunnen kunnen voorstellen.

In de uitgebreide inleiding legt Sheldrake zijn bedoelingen richting de lezer uit en wat hem tot het schrijven van het boek heeft gebracht, een onderzoek naar het gebruik van LSD op de denkwijze van wetenschappers heeft hierbij een belangrijke rol gespeeld en in de epiloog blijkt daarnaast ook een mooi beschreven kinderervaring evenzo belangrijk te zijn geweest. Sheldrake wil ons anders naar schimmels laten kijken en dat is hem wat mij betreft uitstekend gelukt in de acht tussenliggende hoofdstukken.

Het verhaalt in razend tempo en met haast voelbare geestdrift over truffels, geslachtelijke voortplanting van schimmels, ondergrondse communicatie, jazz muziek, denkende schimmels, symbiose, buitenaards leven, darmflora, zombies, geestverruimende middelen, milieuvervuiling, evolutie, Tolkien, kapitalisme versus communisme, bijensterfte, virusbestrijding, brood, bier, appelcider, Newton’s vallende appel, de SciFi serie “Star Trek”, internet en veel meer...
Een prachtig relaas, ietwat filosofisch, soms wat technisch maar steeds gelardeerd met proeven, praktijkvoorbeelden, tekeningen en foto’s.

Knappe metaforen en spannende verhalen maken het boek zeer goed leesbaar, voor biologen en leken en alles wat daar tussen zit, prima vertaald door Nico Groen. Aan het eind van het boek een forse hoeveelheid noten, maar ook die zijn de moeite van het lezen meer dan waard.

Ik heb er enorm van genoten en kijk nu met andere ogen naar alles om mij heen, in het bos loop ik niet meer “over” de bladeren en aarde, maar “voel” het leven om en onder mij en besef ik dat ik er onlosmakelijk mee verbonden ben. Ik leef dankzij schimmels, ben schimmels en zal verworden tot nog meer schimmels.

Sheldrake heeft al zijn passies bijeengebracht in dit boek, qua inhoud, en letterlijk door twee boeken te schenken aan schimmels, één heeft hij als paddenstoelen opgegeten en een ander opgedronken als bier, twee boeken die door schimmels waren omgevormd tot verteerbare kost.

Een waanzinnig boek...